Дунёнинг етти мўъжизасидан
ҳисобланмиш Миср пирамидалари Ер юзидаги энг сирли объектлардан саналади.
Уларнинг жойлашган ўрни, қурилиш материали ва услуби, геометрик ўлчамлари,
иншоотларни барпо этишда ишлатилган ишчи кучи каби масалалар хусусида турли
замонларда ҳар хил фикрлар билдирилган ва
билдирилмоқда. Бу мулоҳаза, фараз ва тахминларнинг айримлари шунчалик
улуғворки, унча-мунча кишининг тушуниши қийин. Баъзи фикрлар шу қадар саёзки,
эшитиб одамнинг кулгиси келади.
Шунингдек, эҳромлар ёнида қад
ростлаган одам бошли шер ҳайкали – Сфинкс ҳам, инсоният олдидаги буюк
жумбоқнинг ифодасидек, асрлар бўйи тарихни «кузатиб» келаётгандек гўё. Улуғвор
бу ҳайкални қадимдан «Абул-ҳавл», яъни «Даҳшат отаси» дея таърифлашади.
Замонавий ахборот тармоғи бўлмиш
Интернетда ҳам Миср эҳромлари тўғрисида турли-туман маълумотлар мавжуд. «kurilka.citforum.ru» сайтида
эълон қилинган қуйидаги мақолани сизнинг эътиборингизга ҳавола этмоқдамиз.
* * *
Семён ВОРОНА
ФИРЪАВННИНГ МАХФИЙ КОСМОДРОМИ
Янги даврга келиб, инсоният яна ўз
нигоҳини пирамидаларга қаратаётир. Улар ҳақида янги фаразлар туғилмоқда,
эскилари қайта жонланмоқда. Ўз-ўзидан шундай савол туғилади: «Пирамидаларни
нима қилсак экан?» Бу борада энг бемаъни лойиҳа муаллифлари пирамидаларнинг
барча тошларини алоҳида ажратиб олишни тавсия этишаётир. Лоақал улардан
биттасини – Хеопс эҳромини. Хўш, бу нимага керак экан, дейсизми? Унинг ичида
нималар борлигини буткул очиб кўриш учун-да!
Хеопс пирамидасини бузиб, бошқатдан
қуриш ишига 2001 йил бошиданоқ киришиш мумкин эди. Шунда ўн олти йил давомида
(яъни 2017 йилгача) уни бузиш давомида тошларини алоҳида рақамлаб, қайтадан
жой-жойига териб чиқишга улгуришарди.
Хўш, пирамидалар ичидан нимани
топишимиз мумкин ўзи? Мисршунос Сергей Силаевнинг фикрига кўра, пирамидалардан
(аниқроғи, уларнинг ички «ўзаги»дан) замин узра ҳамда юлдузлараро саёҳат қилиш
учун фойдаланишган. Бу «ўзак»да нима бор ва у қандай ишлайди – буниси номаълум.
Америкалик Раймонд Мэннэрс бир нарсага қаттиқ ишонади: Хеопс пирамидасининг
қирралари дастлаб ичга ботган шаклда бўлиб, кўзгусимон материал билан қопланган
бўлган. Йилига бир марта пирамидани олов тўфони қоплаб олган ва унинг
чўққисидан юқорига томон нур устуни ҳосил бўлган... Раймонд Мэннэрс тарихчи
эмас, балки инженер. Аммо у тасвирлаб берган ҳодиса юлдузлараро сайр қилишнинг
энг мос келувчи шартидир. Дарвоқе, Мисрда ҳукмронлик қилган 60 нафар фиръавн,
ҳатто мумиёларини ҳам қолдирмасдан, номаълум тарзда ғойиб бўлишган. (Кези
келганда айтиб ўтиш керакки, Америка ҳиндуларининг сардорлари ҳам пирамидалар
ёрдами билан изсиз йўқолишган).
Кўпгина жиддий олимларнинг якдиллик
билан билдирувчи фикрига кўра, пирамидалар ичида аллақандай сирли нарса бор.
Хўш, айнан нима? Миср эҳромларидан бири – маъбуда Хатор мақбараси деворларига
ажабтовур суратлар чизилган. Уларда тасвирланган коҳин (руҳоний)лар қўлларида
улкан... электр лампочкаларини ушлаб олишган! Бу предметлар тарихга «Рамзес
лампочкалари» номи билан кирган. Қадимги мисрликларнинг электрдан
фойдаланганликлари ҳақида олимлар анчадан бери сўз юритишса-да, бунга унчалик
жиддий қарамагандилар. Мана, яна шу мавзу ўртага чиқаётир. Гап шундаки, мақбара
деворларидаги сурат ва ёзувлар ўта нозик чизилган бўлиб, шифт ва деворларда
бирорта тутун изи – қурум йўқ. Деворга расм тушириш жараёнида мақбара ва эҳромлар
ичини айнан мана шу «Рамзес лампочкалари» билан ёритишган бўлса-чи!?
Булардан ташқари, Мисрда қазишмалар
пайтида, ичида аллақандай металл пластинкалар қолдиқлари бўлган идишлар кўп
топилган. Яқинда шундай фараз юзага келди: бу нарсалар – кимёвий электр энергияси
манбаларининг, соддароқ айтганда – аккумулятор батареяларининг деталларидир
балки? Баъзиларнинг фикрича, бу фактлар қадимий мисрликларнинг ўзга
сайёраликлар билан алоқаси бўлганлигини билдиради. Бошқаларнинг айтишларича,
мисрликларнинг ўзлари биз тасаввур қилган даражадан анча юксак тараққиётга
эришганлар.
Умуман олганда, пирамидаларни бузиш
учун қандай асослар мавжуд? Улар ичидан бирор нима топиш мумкинмикан?
Келинг, гапни шундан бошлаймиз:
Хеопс пирамидасининг ички тузилиши ҳақида олимлар етарлича тасаввурга эга
эмаслар. У ердаги хоналар, галереялар ва йўлакларнинг жуда кам қисми бизга
маълум. Мисршуносларнинг фаразларига кўра, бу тош иншоот ичида кўп тармоқли
лабиринтлардан анчаси мавжуд. Улар нафақат пирамида танасидаги, балки унинг
остидаги бизга номаълум бўлган хоналарга олиб бориши мумкин. Қаердан келиши ва
нимани шамоллатиши номаълум бўлган шамоллатиш (вентиляция) йўлакчалари ҳам
шундан гувоҳлик бераётир.
Таниқли археолог Жон Киннаман 1961
йилда – ўз ўлими олдидан, ёшлигида бошидан кечирган бир қизиқ саргузашт ҳақида
айтиб ўтган. Айтишига қараганда, 1924 йилда у Хеопс пирамидаси остидаги
олдинлари номаълум бўлган тоннелга кириб қолган экан. Кириш жойига у мисршунос
сэр Флиндерс Петри билан бирга, мутлақо тасодифан дуч келиб қолган. Олимнинг
таъкидлашича, у тоннел охирида кўп сонли, вазифаси номаълум бўлган механизмлар
билан тўла бир хонага кириб қолган. Улардан бирини Киннаман «антигравитацион
машина» деб тавсифлаган. (Гравитация – бутун олам жисмларининг тортишиш кучи,
антигравитация – шу кучни енгиб ўтиш қудрати).
Юқоридаги ҳикоя бу каби
ҳодисаларнинг ягона гувоҳи эмас. 1945 йилда, Киннаман саргузаштидан кейин
орадан йигирма йил ўтиб, Миср қиролининг ўғли шаҳзода Фаруқ пирамидалар
атрофида айланиб юриб, тасодифан Сфинкс ёнидаги аллақайси плитани босган.
Кутилмаганда махфий механизм ишга тушиб кетган ва пастдаги катта хонага олиб
борувчи йўлак эшиги очилган. Шаҳзоданинг айтишига қараганда, у ерда... роботлар
турган экан!
Хўш, булар шаҳзоданинг хаёлотими
ёки чиндан ҳам у бирор нимани кўрганмиди? Гап шундаки, Фаруқ бу кириш эшигини
кўрсатиб бера олмади. Чунки у ўша жойга тунда кирганди, қайтиб чиққач, уни
қайта топа олмади. Шунинг учун, обрўли киши бўлишига қарамасдан, унинг бу
гувоҳлигига илмий доираларда киноя билан қарашди.
Нима бўлганда ҳам, пирамидалар
ичида ҳали бизга номаълум лабиринтларнинг бўлиш эҳтимоли ўта юқори. Ўтган
асрнинг 90-йилларида олимлар номаълум тоннелларни топиш учун яна бир бор
ҳаракат қилиб кўришди. Немис инженери Рудольф Гантенбринк пирамидадаги
шамоллатиш (вентиляция) туйнукларидан бирига кичик роботни киритди. «Апуаут»
(қадимий миср тилидан ўгирганда «илк очувчи», «кашфиётчи» маъносини беради) деб
номланган бу робот телекамералар билан жиҳозланган эди. Эгри-бугри шамоллатиш
йўлакчасида 60 метр йўл юргач, у силлиқланган плиталар билан қопланган тоннелга
кириб қолди, кейин эса деворга дуч келди. Телекамераларнинг кўрсатишича, бу
деворда эшик мавжуд бўлиб, унинг сариқ металлдан ишланган иккита тутқичи ҳам
бор эди! Афтидан, эшик юқорига кўтарилиб очиларди. Уни олдин очишган шекилли,
пол ёнида кичик ёриқ кўринарди. Аммо... эшик ортида нималар яширинган экан?
Буни ҳозирча ҳеч ким айтиб бера олмайди.
Япон олимлари пирамидани тўлқинлар
ёрдамида текшириб кўришга қарор қилишди. Уларнинг жиҳозлари пирамида ичида
олдиндан маълум бўлмаган камида учта
хона борлигини кўрсатди. Уларнинг орасидан яқинроқда жойлашган биттасига олиб
борувчи кичик тешик очишга муваффақ бўлишди. Унга телекамера киритишганида,
экранда ўлчамлари 30х5х3 метрни ташкил этувчи, қисман қум билан тўлдирилган зал
намоён бўлди. Қум орасидан эса... ғаройиб металл қурилмаларнинг учлари чиқиб
турарди! Ёритиш етарли бўлмаганлигидан, уларни атрофлича ўрганишнинг имкони
бўлмаган.
Яқинда америкалик геофизиклар Томас
Добеки ва Джозеф Шор пирамидалар ёнидаги Сфинкс тагида чиндан ҳам бир нечта
хона мавжудлигини аниқлашди. Уларга кириш йўли ҳам топилди. Аммо у маҳкам
ёпилиб қолган бўлиб, ярим аср олдин шаҳзода Фаруққа очилганидек осон очилмасди.
Америкаликларнинг гувоҳлик беришларича, қудуқ ичида, ўттиз метр чуқурликдан
кетувчи тор йўлак Сфинкс томонга олиб борар эмиш. Унинг оғзи ҳам катта плита
билан ёпилган. Сфинкс остидаги хона ҳам пирамидалар билан, уларнинг тагидаги
хоналар ва заллар билан ўзаро боғланган
бўлиши эҳтимолиям мавжуд.
Лекин тадқиқотчиларнинг энг
дадиллари бир нарсага ишонишади: пирамида – ўзга сайёраликларнинг махфий
космодромига ўхшаш бир қурилмадир. Масалан, америкалик мисршунослар Грэхэм
Хэнкок ва Роберт Боуэллнинг таъкидлашларича, пирамидалар эрамиздан аввалги
10500 йилда, яъни, ҳозир тахмин қилинаётганидан деярли саккиз минг йил олдин
қурилган. Бунга қадимий матнлардан далиллар топган япон ва рус олимларидан
айримлари ҳам бу хаёлий фаразга қўшилишади. Уларнинг махсус компьютер
дастурлари ёрдамида аниқлашларича, Орион Белбоғи юлдуз туркуми эрамиздан
олдинги 10500 йилда қандай жойлашган бўлса, пирамидалар ҳам худди ўша тартибда
жойлашган. Бундан келиб чиқадики, эҳромларни мисрликлар эмас, балки фазодан
келган меҳмонлар барпо этишган экан. Улар Орион Белбоғи юлдуз туркумида
жойлашган Сириус юлдузи томондан учиб келишган. Пирамидалар қурилишида келгиндилар
ерлик қурувчиларни бошқариб туришган. Сириус юлдузини ўз отасидан ҳам қаттиқроқ
севишга ҳам мисрликларни ўшалар ўргатишган бўлса керак. Мисрликларнинг Янги
йили осмонда чақноқ Сириус юлдузи порлашидан бошланиши ҳам бежиз эмас. Демак,
келгиндиларнинг сирлари ҳам айнан пирамидалар ичида ёхуд остида яширилган
бўлиши мумкин.
...Яна
бир қизиқ факт. Хеопс пирамидаси доимо титраб туришини кўпчилик билмайди.
Мазкур ҳодисанинг механизми номаълум, аммо бу титраш туфайли чиқаётган товушни
олимлар махсус асбоблар ёрдамида ёзиб олишган. Бу товуш, мусиқашуносликдаги
«фа-диез-мажор» аккордини ифодаловчи тўртта нотадан ташкил топган бўлиб, инсон
қулоғи уни эшита олмайди.
Русчадан Ҳамидбек ЮСУПОВ таржимаси.
